راهنمای خرید فرش دستباف ترکیه

تشخیص فرش دستباف | مرغوب و اصیل ترکیه ای، خصوصیات فرش دستباف خوب چیست ؟

در طول سفر با تور ترکیه، هنگام گشت و گذار در مراکز خرید استانبول و یا بازار های ترکیه، حتما شاهد طرح فرش‌های بی نظیر و زیبای ترکی خواهید بود؛ طرح ها و رنگ هایی که چشم هر بیننده ای را به خود جلب کرده و هرکسی را وسوسه به خرید می کند. همانطور که می‌دانید فرش‌های ترکیه در سراسر دنیا به دلایلی که در اداهه ذکر خواهیم کرد معروف و مشهور هستند و به عنوان یکی از برترین و با ارزشمند ترین سوغاتی‌های ترکیه طرفداران زیادی دارد، اما پروسه خرید و شناخت فرش خوب و مرغوب کار آسانی نیست. اگر در زمینه خرید فرش و شناخت آنها تخصصی ندارید، نگران نباشید – در ادامه شما را با تمام فن و فنون و طریقه شناخت فرش مرغوب آشنا می‌کنیم، به طوری که تنها با توجه به چند نکته متخصص در شناخت فرش شوید.

تاریخچه فرش دستباف | درمورد فرش دستباف بیشتر بدانید

قرن هاست که فرش به عنوان یک کالا گران قیمت، تزیینی و نمادین در خانه‌های ترکی به چشم می‌خورد. فرش به دو دسته اصلی تقسیم بندی می‌شود: دسته اول گلیم که قدیمی‌ترین آن 7000 سال قبل از میلاد در شهر Çatalhöyük ترکیه، واقع در وسط منطقه آناتولی پیدا شد. دومین دسته قالی ( قالیچه های رشته‌ای) توسط قبیله‌های ترکی حدود قرن هشتم یا نهم معرفی شد و در قرن 12 ام در منطقه آناتولی ترکیه نیز رواج پیدا کرد. از هردو، گلیم و قالیچه به منظور پوشاندن و گرم کردن دیوار و کف سنگی اتاق ها و خانه ها استفاده می شد. 

بین قرن 12 ام و 19 ام خانم‌ها شروع به بافت فرش برای مصارف شخصی خود کردند و سلایق و عقاید خود را در رنگ و طرح فرش‌ها جای دادند. فرش‌هایی از دست سازه‌های زنان روستایی که با استفاده از مواد طبیعی با کیفیتی نظیر پشم و ابریشم بافته می‌شد. بافت فرش که هرروزه بخشی از کار روزمره بانوان خوش ذوق و خوش سلیقه ترکی بود، بین نسل‌ها دست به دست شد و آموزش داده شد. تجربه‌ای که بین نسل‌ها دست به دست شد، چیزی است که به ارزش فرش دستباف افزوده. فرش دستباف در فرهنگ و هنر کشور ترکیه باقی ماند و تولید انبوه آن را به محصول ارزان تری نسبت به گذشته بدیل کرد. بی اغرق با سفر به هیچ کشوری مثل ترکیه نمی توانید فرشی به خوبی و مرغوبی ترکیه پیدا کنید.

مراحل بعدی این مقاله شما را در شناخت و خرید فرش ترکی از نظر کیفیت و جنس و مرغوبیت مواد طبیعی کمک می کند تا در عوض سرمایه گذاری زمان و هزینه ، بهترین فرش ترکی را نصیب خود کنید.

مراحل شناخت و خرید فرش ترکی

شناخت و خرید فرش ترکی نیاز به دقت و آشنایی با جزئیات دارد. در ادامه 3 مورد از نکاتی که باید به آن توجه شود صحبت کرده‌ایم

1 : بدانید که به دنبال چه نوع فرشی هستید

پیش از خرید فرش، ابتدا باید نوع و ویژگی‌های مدنظرتان را مشخص کنید تا بتوانید هزینه و کیفیت را دقیق‌تر بسنجید. قالی‌هایی که با ابریشم خالص و رنگ‌های طبیعی بافته می‌شوند، بسیار گران‌قیمت‌اند. مدت‌زمان بافت نیز بسته به اندازه و ضخامت فرش متفاوت است؛ مثلاً یک قالیچهٔ کوچک حدود شش ماه زمان می‌برد، در حالی که بافت فرش‌های بزرگ ممکن است چند سال طول بکشد. کیفیت الیاف و زمان صرف‌شده دو عامل اصلی در قیمت‌گذاری هستند. همچنین، اگر فروشنده ناگهان تخفیف زیادی داد، احتمال دارد فرش از ترکیب الیاف پشم و ابریشم یا پنبه و ابریشم ساخته شده باشد، نه از ابریشم خالص. در مرحلهٔ بعد، روش تشخیص تفاوت میان ابریشم طبیعی و الیاف ترکیبی توضیح داده می‌شود.

2 : قیمت فرش مورد نظر خود را تخمین بزنید

هنگام خرید فرش، حتماً روی سطح آن دست بکشید تا بافت و جنسش را بهتر حس کنید. تشخیص فرش ابریشمی خالص از نمونه‌های ترکیبی (مثل ابریشم–پنبه) همیشه آسان نیست، اما می‌توانید با بررسی ضخامت گره‌ها تا حدی تفاوت را بفهمید: اگر گره‌های عمودی ضخیم‌تر از افقی بودند، یعنی فرش از دو نوع الیاف بافته شده است. فرش ابریشم خالص بسیار نازک و نرم است و به‌راحتی روی زمین می‌چرخد، به همین دلیل معمولاً برای آویختن به دیوار استفاده می‌شود، نه برای پهن کردن روی کف. در مقابل، فرش‌های ترکیبی سنگین‌تر و کمتر انعطاف‌پذیرند؛ اگر فرش ضخیم و نرم باشد احتمالاً ابریشم–پنبه است، و اگر ضخیم و زبر باشد، از پشم خالص بافته شده. البته گاهی پنبه یا پشم لامبس باکیفیت هم می‌تواند به‌سادگی با ابریشم اشتباه گرفته شود. برای کسانی که ظاهر و لطافت ابریشم را دوست دارند اما نمی‌خواهند هزینهٔ زیادی بپردازند، فرش لامبس گزینه‌ای مقرون‌به‌صرفه و شبیه به ابریشم است.

3 : در هنگام خرید فرش به دنبال چه چیز هایی باشید :

- پشت فرش را چک کنید، طرح و نقش فرش های دستباف از هر دو طرف مشخص و واضح است، در حالیکه طرح فرش های ماشینی یک طرفه می باشد.
- به تعداد گره ها در واحد مربع نگاه کنید. درست مانند پیکسل ها در عکس های دیجیتال، فرش های با کیفیت بالا چگالی بالا گره دارند. شما به راحتی می توانید این را در قسمت پشت فرش ببینید. چگالی بالاتر فرش ، قیمت بالاتر نیز دارد.
- فرش های ابریشم در مقابل نور از جهات مختلف در رنگ های متفاوت دیده می شوند و فرش از هر جهت یک رنگ دیده می شود.
- ذخامت گره های عمودی و افقی را با هم مقایسه کنید، اگر چه تشخیص ضخامت به راحتی با لمس کردن و مشاهده کردن قابل فهم نیست، اما فرش های بافته شده از یک جنس ( ابریشم خالص، چنبه خالص و یا پشم خالص) دارای یک ضخامت طولی و عرضی هیستند.
- امضاء مخفی شده در داخل طرح  فرش را ببینید، مثل اسم شهر یا روستایی که فرش در آنجا بافته شده و یا اسم فامیلی بافنده فرش را می توان به عنوان مارک فرش مد نظر گرفت.  

سوال هایی که باید از فروشنده هنگام خرید فرش پرسید:

چه زمانی فرش بافته شده است؟

فرش های قدیمی تر با قیمت بالاتری نسبت به فرش های جدید گران به فروش می رسند. طرح آنها نیز می تواند بازگوی داستان های متفاوت تری نیز باشند.

فرش از کدام روستای ترکیه خریداری شده است ؟

  طرح و موادی که در بافت فرش استفاده شده است به روستای محل بافت آن فرش مرتبط است. فروشندگان با تجربه می توانند به شما دقیق در رابطه با مواد استفاده شده در بافت فرش سخن بگویند.

بهترین راه شست و شوی فرش چیست؟

مواد مختلف طریقه استفاده مختلفی نیز نیازمنداند، بنابر این مطمئن شوید که پیش از خرید هر نوع فرشی، اطلاعات شست و شوی مناسب فرش را نیز پیگیری کنید.

آیا هزینه حمل و نقل فرش را به عهده خواهند گرفت ؟

با وجود قوانین سر سخت حمل بار، بعید است که بتوانید یک فرش را با هواپیما به شهر خود بیاورید. بسیاری از فرش فروشی های مشهور ترکیه هزینه حمل با کشتی به مقصد را متقبل می شوند. پیش از خرید فرش در رابطه با ارائه سرویس حمل و نقل فرش به مقصد مد نظرتان اطمینان خاطر کسب کنید.

قوانین خروج و حمل بین‌المللی

• برای فرش‌های قدیمی یا با ارزش فرهنگی، ممکن است مجوز خروج از کشور مبدأ لازم باشد.
• بیمهٔ حمل برای آثار ارزشمند ضروری است.
• مدارک خرید، فاکتور رسمی و هرگونه گواهی اصالت را همراه داشته باشید.
• در مقصد، ممکن است حقوق و عوارض گمرکی اعمال شود—پیشاپیش بررسی کنید.

جمع‌بندی

فرش‌های دستباف ترکیه با پیشینه‌ای چند هزارساله، از مهم‌ترین نمادهای هنر و فرهنگ این کشور به شمار می‌روند. ترکیب الیاف طبیعی باکیفیت، رنگرزی سنتی و طرح‌های منطقه‌ای باعث شده این فرش‌ها نه‌تنها دوام و زیبایی بالایی داشته باشند، بلکه به عنوان آثار هنری و سوغاتی‌های ارزشمند نیز شناخته شوند. در خرید فرش ترکی، شناخت نوع بافت، جنس الیاف، و اصالت طرح‌ها اهمیت زیادی دارد. توجه به عواملی مانند چگالی گره، شفافیت نقش در پشت و روی فرش، و جنس حاشیه‌ها به تشخیص کیفیت کمک می‌کند. همچنین باید مراقب عنوان‌هایی مانند «فرش عتیقه» بود و درباره منشأ، سن و روش نگهداری آن از فروشنده سؤال کرد. بررسی قیمت بر اساس زمان بافت، جنس الیاف (پشم، پنبه یا ابریشم) و مقایسه‌ی چند فروشگاه معتبر از تصمیم‌گیری بهتر حمایت می‌کند. در نهایت، آگاهی از نحوه شست‌وشو، حمل‌ونقل، بیمه و قوانین خروج فرش از کشور تضمین می‌کند که این خرید نه‌تنها یادگاری فرهنگی زیبا بلکه سرمایه‌گذاری مطمئنی باشد.